Osmanlı İmparatorluğu, çok değil bundan iki asır önce sadece sur içinden oluşuyordu. Yani bugünkü Fatih semti, o dönem tüm İstanbul idi.
Surlarla çevrili bu şehrin, her semt adının ayrı bir anısı vardı. Bugün bu anıyı yaşatmak adına İETT olarak, duraklarımıza verdiğimiz isimlerin
tarihi arka planlarını ortaya çıkarıyoruz.
Bizans ve Osmanlı döneminde İstanbul’u çevreleyen ‘’Marmara’’, ‘’Haliç’’ ve ‘’Kara’’ surlarındaki kapılar, sabah saatlerinde açılır ve akşam
kapatılırdı.
Kentte yıllarca hizmet veren tarihi kapıların birçoğu günümüze kadar ayakta kalamasa da bulunduğu bölgeye verdiği isimle yaşamaya
devam ediyor.
Bizans ve Osmanlı döneminde açılan Marmara surları üzerindeki kapılar şöyle:

• Yedikule’de sahil yolu üzerindeki ‘’Mermerkule Kapısı’’,
• Bizanslıların ‘’Porta Psamatia’’ dedikleri ‘’Samatya Kapısı’’,
• ‘’Davutpaşa Kapısı’’,
• Bizans döneminde ‘’Blanga veya Vlanga Kapısı’’, Osmanlı döneminde önce ‘’Yeni Langa Kapısı’’ denilen ‘’Yenikapı’’,
• Piri Reis’in ‘’Bab-ı Kum’’ adını verdiği, bir iskeleye ve kumluğa açılan ve günümüzde olduğu gibi 18. yüzyılda da ‘’şen meyhaneler’’in yer aldığı ‘’Kumkapı’’,
• Küçük Ayasofya Kilisesi’ne gidenlerin kullandığı, Osmanlı zamanında adı ‘’Kadırga Limanı Kapısı’’ olarak değiştirilen ‘’Sofia Kapısı’’,
• Bizanslıların ‘’Porta Ferrata’’ ve ‘’Porta Marina’’ dedikleri, Osmanlı dönemindeki adı ‘’Çatladı Su Kapısı’’ olan ‘’Çatladıkapı’’.
• Osmanlı zamanında kapının adı 1532 yılında yaşanan depremde burçlarından birinin çatlaması üzerine ‘’Çatladıkapı’’ olarak
• değiştirildi. Kapının önünde Türk cündileri cirit oynar, halk da alanın çevresini hıncahınç doldurup müsabakaları izlerdi.
• Bizans Sarayına açılan ‘’Bukoleon Sarayı Kapısı’’,
• Topkapı Sarayı’nın ahırlarına açılan ‘’Ahırkapı’’. Burada ahırların bulunduğu kaynaklarda yer alsa da kimi İstanbullulara göre bu kapının adı ahir (son) kelimesinden geliyor.
• ‘’Balıkhane Kapısı’’,
• Sepetçiler Köşkü’nün yanında olduğu varsayılan ‘’Hasırcılar Kapısı’’. Kapının sur penceresinden sarayda boğdurulanların cesetleri denize atılırdı.
• ‘’Ayia Maria Hodegetria Kapısı’’,
• Adını Bizans döneminin Mangana Sarayı’ndan alan ve artık kapalı bulunan ‘’Mangana Kapısı’’,
• Adını Bizans’ın azizlerinden Ayios Yeoryios’ten alan ‘’Aya Yorgi Kapısı’’,
• Osmanlı döneminde açılan ‘’Demirkapı’’,
• Osmanlı döneminde büyük olasılıkla değirmene açılan ‘’Değirmen Kapısı’’,
• Topkapı Sarayı’nı korumak için yerleştirilen toplardan adını alan ‘’Top Kapı’’.
• Şehrin dış kapısı olan bu sur kapıları akşamları kapatılır, ayyaş başıboş serseriler dışarıda kalırdı, sabah açılana kadar kapıların kenarlarına sızarlardı…